Heybelerin nakşına 1 milyon TL para cezası!

Yusuf Yavuz Anamur 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, orman idaresinin zarar gördüğü iddiasıyla açılan davada Çoban Hasan Kızmaz’ın yasal faiziyle birlikte 728 bin TL para cezası ödemesi talebiyle ilgili kararı ileri bir tarihe erteledi. Bozyazı Orman İşletme Müdürlüğü’nden olayla ilgili tüm bilgi ve belgelerin Mahkemeye gönderilmesi istenirken, Çoban Hasan Kızmaz’a gönderilen tebligatın geleneksel motiflerin süslediği, keçi kılından dokunmuş bir kilimin üzerinde okunması dikkat çekiyor. Mahkemenin Orman İdaresinin talebi doğrultusunda karar vermesi durumunda heybelerin, kilimlerin nakşını yaratan bir geleneğin temsilcisi olan Çoban Hasan Kızmaz, yasal faiziyle birlikte 1 milyon TL’nin üzerinde para cezası ödemek zorunda kalacak. Mersin’in Bozyazı ilçesinde keçi yetiştiriciliği yapan 58 yaşındaki Çoban Hasan Kızmaz hakkında iki yıl önce Orman İşletme Müdürlüğü tarafından suç duyurusunda bulunuldu. İddiaya göre 11 Temmuz 2023 tarihinde keçilerini otlatmak için Uluyol Mevkii’ne götüren Kızmaz’ın keçilerinin ağaçlandırma sahasındaki fidanlara zarar verdiği öne sürülerek hakkında suç tutanağı oluşturuldu. KEÇİ ÇOBANINA 728 BİN TL PARA CEZASI KESİLDİ Konuyla ilgili sorularımızı yanıtlayan Bozyazı Orman İşletme Müdürlüğü yetkilileri, Çoban Hasan Kızmaz’ın keçilerinin yaklaşık 7 hektarlık ağaçlandırma sahasında 10 binin üzerinde fidana zarar verdiğini öne sürmüş, birden çok suç işlendiği gerekçesiyle olayla ilgili adli süreç başlatıldığını açıklamıştı. Bozyazı Orman İşletme Müdürlüğü tarafından Hasan Kızmaz’a gönderilen tebligatta ise otlatma suçundan dolayı düzenlenen suç zaptına istinaden 728.668,00 TL para cezasının yasla faiziyle birlikte ödenmesi talep edildi. Karara itiraz eden ve orman idaresinin iddialarını reddeden Kaçmaz hakkında idare tarafından suç duyurusunda bulunuldu. ÇOBAN HASAN KIZMAZ: ‘TUTANAĞA 70 ADET HAYVAN GİRDİ’ YAZMIŞLAR Olayla ilgili yürütülen Savcılık soruşturması kapsamında şüpheli sıfatıyla ifadesine başvurulan Hasan Kızmaz, toplam 51 keçisinin olduğunu belirterek olayın yaşandığı gün böbrek rahatsızlığı yaşadığı için sancılanarak yere yattığını ve 20-30 keçisinin ormana girişine engel olamadığını söyledi. Tutanağa 70 hayvan yazıldığını dile getiren Kızmaz, Orman Muhafaza Memurlarının kendisini tehdit ettiğini de öne sürdüğü ifadesinde, “Beni tehdit eden, bıçak gösteren ve saha içerisinde 70 adet hayvan girmemesine rağmen tutanağa 70 adet hayvan girdi diye yazan orman muhafaza memurlarından davacıyım” ifadelerini kullanmıştı. MAHKEME ORMAN İDARESİNDEN TÜM BELGELERİ TALEP ETTİ Orman İdaresi’nin yaptığı suç duyurusunun ardından açılan davayı gören Anamur 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26 Eylül 2025 tarihli ara kararında, Bozyazı Orman İşletme Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak davaya konu olayla ilgili tüm bilgi ve belgelerin mahkemeye gönderilmesini istedi. Kararda ayrıca Çoban Hasan Kızmaz’ın maddi durumu hakkında inceleme yapılması da talep edildi. Belgeler ışığında yapılacak değerlendirmenin ardından duruşma günü verilip verilmeyeceği karara bağlanacak. KARARI KEÇİ KILINDAN DOKUNMUŞ ÇULUN ÜZERİNDE OKUDU Bozyazı Dereköy’de yaşayan Çoban Hasan Kızmaz, hakkındaki suçlamaları ve ödemesi talep edilen para cezasıyla ilgili Mahkemenin ara kararını, üzerinde heybe ve kilimlerde kullanılan motiflerin süslediği, keçi kılından dokunmuş bir çulun üzerinde okudu. ‘DAVARI SALACAK YERİMİZ YOK, KENDİME KURŞUN SIKIP GEÇECEĞİM!’ “Mahkeme kararı elime ulaşınca dünyam karardı” diyen Çoban Hasan Kızmaz, hakkında tutanak tutan personelle yıllar öncesine dayalı bir husumetlerinin olduğunu ve kendisini tehdit ettiğini iddia ederek şunları dile getirdi: “Benim bu para cezasını ödeyecek durumum yok. İki çocuğum var, biri Alanya’da çalışıyor. Kendi imkânları ile okudu. Hadi 30-40 bin TL olsa bu ceza, bir iki keçimizi satar, ‘canavar yedi’ der, öderiz. Ama bu kadar büyük bir parayı ödememiz mümkün değil. Karar Cuma günü elime geçti, o günden beri dünyam yıkılmış gibi dolanıyorum. Baktım yapacak bir şey yok, kendime bir kurşun sıkıp geçeceğim. Gerçekten o kadar bunaldık. Davarı salacak bir yerimiz yok. Evimin dibine kadar tel örgüyle çevrildi. Biz devletimize milletimize saygılı, yaşadığımız ormanı koruyan insanlarız. Ben yaklaşık 50 yıldır burada oturuyorum. Benim evimin önündeki ağaçlara gelip baksınlar. Buradaki ağaçların canlılığı hiçbir yerde yok.” KARAR ALEYHİNDE ÇIKARSA 1 MİLYON TL’DEN FAZLA CEZA ÖDEYECEK Ormanları korumak için kaçak kesimler yapıldığında ilgili birimlere haber verdiklerini ancak gelip bakılmadığını öne süren Kızmaz, yeni başlamış bir yangın gördüklerinde ise hemen müdahale ederek büyümeden söndürdüklerini dile getirdi. Nihai yargı kararının aleyhinde çıkması durumunda itiraz yoluna giderek hakkını arayacağını söyleyen Kızmaz’ın ödemesi gereken para cezasının yasal faiziyle birlikte hesaplandığında 1 milyon TL’nin üzerinde olacağı belirtiliyor. ÇOBANA CEZA KESEN BAKANLIK MERALARI KADERİNE TERK ETMİŞ Öte yandan Tarım ve Orman Bakanlığı’nın çobanlardan tahsil edilen otlatma paralarının amaç dışı kullandığını tespit eden Sayıştay, 2024 yılında ülke genelinde yalnızca bir adet mera ıslahı projesi yapıldığını belirledi. Sayıştay’ın Eylül 2025 tarihli raporunda yer verilen bulgulara göre meralar için kanun var ama uygulama yok. Köy ve belediyelerde çobanlardan tahsil edilen otlatma paraları, mevzuat gereği otlatmalar sırasında tahribata uğrayan meraların iyileştirilmesi için kullanılması gerekiyor. SAYIŞTAY: ‘MERA İÇİN TOPLANAN PARALAR AMAÇ DIŞI KULLANILIYOR’ Köylerde toplanan otlatma bedellerinin tespitinin mümkün olmadığı, ancak belediyelere yatırılan mera gelirlerinin tespiti için bir çalışma yürütüldüğü belirtilen Sayıştay denetim raporunda, şu ifadelere yer verildi: “Sadece Sayıştay’a intikal eden belediyelerin 2023 ve 2024 yıllarında elde ettikleri gelirler tespit edilebilmiştir. 2023 yılında 77 belediyede 18.201.402,90 TL’si, 2024 yılında 66 belediyede 20.802.981,03 TL’si gelirler hesabına kayıt yapıldığı, 2024 yılsonu itibariyle 120, 121, 122, 220 ve 222 nolu alacak hesaplarında toplamda 8.744.316,66 TL borç bakiyesi tespit edilmiştir. Bir başka deyişle 30 belediyenin mera gelirlerinden 2024 yılsonu itibarıyla 8.744.316,66 TL tespit edilebilen alacağı bulunmaktadır. İlgili belediyelerdeki muhasebe kayıtlarının hata ve yanlışlıkları bir yana bırakıldığında dahi mera ıslahında kullanılmak üzere belediye hesaplarında her yıl biriken bir kaynak bulunmakla birlikte, bu kaynakların ıslah ve geliştirme projelerinde kullanılamadığı anlaşılmaktadır.” MERSİN KEÇİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE İLK SIRADA YER ALIYOR Mersin, yaklaşık 1 milyon kıl keçisi varlığı ile Türkiye’de keçi yetiştiriciliği konusunda ilk sırada yer alıyor. Ancak son yıllarda bölgedeki keçi yetiştiricileri için çember giderek daralıyor. Mersin’deki kıl keçisi varlığı 2021 yılında 911.306 iken, 2023 yılında bu rakamın 777.803’e düştüğü görülüyor. Resmi verilere göre iki yıl gibi kısa bir süre içinde ildeki keçi sayısı 133 bin civarında düşüş yaşamış. KEÇİYİ DE AĞACI DA KORUMAK AYNI BAKANLIĞIN GÖREVİ Bölge insanı için keçi, gıda ürünleri sağlayan geleneksel bir kaynak olmasının yanında aynı zamanda kültürel bir simge olarak görülüyor. Konunun uzmanlarına göre üretim alanları daralan keçi yetiştiricilerini suçlayarak cezalandırmak kolaycılık. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sürdürülebilir bir üretim modelini geliştirmek ve korumak, aynı zamanda kırsal yoksulluğun da önlenmesini sağlamak için bir yandan orman alanlarını korurken aynı zamanda mevzuatın öngördüğü şekilde üreticiler için de çözümler üretmeli. Ormanların korunması kadar, mevzuat kapsamında orman arazilerinden yararlanarak yaşamını sürdüren Çobanların üretim alanlarını ve üretimlerini korumak ve geliştirmek de aynı bakanlığın görevi.