Ümit Özdağ Tahliye Edildi: Herkesin Aklındaki Soru Siyasi Yasak Gelir mi?
Ümit Özdağ Tahliye Edildi: Herkesin Aklındaki Soru Siyasi Yasak Gelir mi?
Ümit Özdağ bu günkü mahkemenin ardından tahliye edildi. Peki bundan sonra ki süreç nasıl işleyecek? Ümit Özdağ'a siyasi yasak getirilebilir mi?
Ümit Özdağ bu günkü mahkemenin ardından tahliye edildi. Peki bundan sonra ki süreç nasıl işleyecek? Ümit Özdağ'a siyasi yasak getirilebilir mi?
İbrahim Bilgin
Ümit Özdağ'a verilen 2 yıl 4 ay 3 gün hapis cezası kesinleşirse, yani Yargıtay tarafından onanırsa, siyasi yasaklı hale gelmesi mümkündür. Bu durum, Türk Ceza Kanunu ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Anayasa’nın 76. maddesi çerçevesinde değerlendirilir.
Türk Ceza Kanunu (TCK) Madde 216 (Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama Suçu) ve Siyasi Yasaklar:
-TCK 216. maddesi, halkı kin ve düşmanlığa tahrik suçunu düzenler. Bu suçun cezası, maddenin farklı fıkralarına göre değişmekle birlikte, basit halinde 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Ümit Özdağ'a verilen ceza bu aralıktadır.
-Önemli olan nokta, Milletvekili Seçimi Kanunu'nun (2839 Sayılı Kanun) 11. maddesi ve Anayasa'nın 76. maddesidir. Bu maddeler, milletvekili seçilme yeterliliğini düzenler ve bazı suçlardan mahkumiyet durumunda siyasi yasaklılık getirir.
-Genel olarak, taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis cezasına hüküm giymiş olanlar milletvekili seçilemezler.
-Ayrıca, bazı özel suçlar (zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlarla, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, terör eylemlerine katılma ve bu gibi eylemleri tahrik ve teşvik suçları) affa uğramış olsalar bile siyasi yasak getirir.
Ceza miktarı önemli:
1 yılın üzerindeki kesinleşmiş hapis cezaları, bazı suçlar bakımından milletvekili seçilmeye engel teşkil eder.
Suçun niteliği:
"Halkı kin ve düşmanlığa tahrik" suçu, kasten işlenen suçlar arasında değerlendirilir ve bu tür suçlardan 1 yıl veya daha fazla hapis cezası alan kişiler, ceza infazı tamamlanmadan ve belirli koşullar yerine getirilmeden siyasi haklarını kullanamazlar.
Anayasa’nın 76. maddesi:
Bu maddeye göre, “...kamu hizmetlerinden yasaklı olanlar, yüz kızartıcı suçlardan mahkûm olanlar, taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkûm olanlar milletvekili seçilemez.”
Ümit Özdağ'ın Durumu:
- Ümit Özdağ'a verilen 2 yıl 4 ay 3 günlük hapis cezası, "taksirli suçlar hariç toplam bir yıl veya daha fazla hapis" kriterini karşılamaktadır.
- Dolayısıyla, bu ceza kesinleştiği ve onandığı takdirde, Milletvekili Seçimi Kanunu'ndaki ilgili madde gereği Ümit Özdağ'ın milletvekili seçilme yeterliliğini kaybederek siyasi yasaklı hale gelmesi kuvvetle muhtemeldir.
- Bu durumda, aktif siyaset yapma, seçimlere katılma ve milletvekili olma gibi hakları kısıtlanacaktır.
- Siyasi yasak süreci nasıl işler?
-Ceza kesinleşir.
-Ceza infaz edilir veya denetimli serbestlik uygulanır.
-Mahkûmiyet kararı adli sicile işlenir.
-Bu süreçte, kişi milletvekili adayı olamaz, partide yönetici olamaz veya siyasi faaliyetlerde bulunması sınırlanabilir.
-Ancak, belli süre sonra ya da mahkûmiyetin silinmesiyle (infaz tamamlandıktan sonra) siyasi haklar geri alınabilir.
Eğer karar Yargıtay tarafından onanırsa ve ceza kesinleşirse, Ümit Özdağ'ın siyasi yasaklı hale gelme ihtimali yüksektir. Ancak bu, infaz süreci, denetimli serbestlik, ve mahkûmiyetin niteliği gibi faktörlere göre değişiklik gösterebilir.
Ümit Özdağ'a "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" suçundan verilen 2 yıl 4 ay 3 günlük hapis cezası, yargı yolu açık olmakla birlikte, onandığı takdirde Türk Ceza Kanunu ve Milletvekili Seçimi Kanunu'ndaki hükümler uyarınca kendisi için siyasi yasak getirecek bir durumdur.